އަންނަ އަހަރު، ޓެކްސް އާމްދަނީގެ ގޮތުގައި 30 ބިލިއަން ރުފިޔާއަށް ވުރެ ބޮޑު އަދަދެއް ލިބޭނެ ކަމަށް އަންނަ އަހަރަށް ލަފާކޮށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅާފައިވާ ބަޖެޓުގައި ފިނޭންސް މިނިސްޓްރީން އަންދާޒާކޮށްފި އެވެ.
ބަޖެޓާއެކީ ފިނޭންސުން ހުށަހަޅާފައިވާ އަންދާޒާތަކުގައިވާ ގޮތުގައި ޓެކްސް އާމްދަނީގެ ގޮތުގައި 31.2 ބިލިއަން ރުފިޔާ އަންނަ އަހަރު ލިބޭނެ އެވެ. މިއީ ޓެކުހާއި ޓެކްސް ނޫން އާމްދަނީ އާއި ހިލޭ އެހީގެ ގޮތުގައި ލިބޭނެ ކަމަށް އަންދާޒާ ކުރާ އަދަދުގެ ހަތަރު ބައި ކުޅަ ތިން ބައި ނޫނީ 75 ޕަސެންޓެވެ.
ޓެކުހުގެ ގޮތުގައި ލިބޭ އާމްދަނީގެ ތެރެއިން ބޮޑު ބަޔަކީ ޖީއެސްޓީ އެވެ. ޖީއެސްޓީގެ ގޮތުގައި 17 ބިލިއަން ރުފިޔާ ލިބޭނެ ކަމަށް އަންދާޒާކުރާއިރު، މިއީ މި އަހަރު ލިބޭނެ ކަމަށް އަންދާޒާކުރާ 16.1 ބިލިއަން ރުފިޔާއަށް ވުރެ ގާތްގަނޑަކަށް އެއް ބިލިއަން ރުފިޔާ އިތުރު އަދަދެކެވެ.
ޖީއެސްޓީ އާމްދަނީގެ ބޮޑު ބައި ހިއްސާކުރަނީ، އެއް ދާއިރާއަކުން ދައުލަތަށް އެންމެ ބޮޑު އާމްދަނީއެއް ވަންނަ، ޓޫރިޒަމް ޖީއެސްޓީ (ޓީޖީއެސްޓީ) އެވެ. ޓީޖީއެސްޓީގެ ގޮތުގައި 11.4 ބިލިއަން ރުފިޔާ ލިބޭނެ ކަމަަށް އަންދާޒާކުރާއިރު، އާންމު ވިޔަފާރިތަކުން ނަގާ ޖީޖީއެސްޓީގެ ގޮތުގައި ލިބޭނެ ކަމަށް އަންދާޒާ ކުރަނީ 5.6 ބިލިއަން ރުފިޔާ އެވެ.
އަންނަ އަހަރުގެ ޓެކްސް އާމްދަނީގެ އަންދާޒާތައް
ކުރިން އޮތް ފީ ނެގުމުގެ ނިޒާމު ދޫކޮށް، މިހާރު މި އޮތް ގޮތަށް ޒަމާނީ ޓެކްސް ނިޒާމެއް ވުޖޫދު ވެގެން އައީ 2010 ގައި، ވިޔަފާރިތަކުގެ ފައިދާއިން ނަގަން ފެށި ބިޒްނަސް ޕްރޮފިޓް ޓެކްސް (ބީޕީޓީ) އާ އެކީގަ އެވެ. ޖީއެސްޓީ ނަގަން ފެށީ ޖެހިގެން އައި އަހަރުގަ އެވެ.
ޓެކްސް ނިޒާމަށް މިވީ 15 ވަރަކަށް އަހަރުގެ ތެރޭގައި ނަގަން ފެށި އިތުރު ޓެކްސްތަކަކީ، ގްރީން ޓެކްސް (2015) އާއި އެއާޕޯޓު ޑިޕާޗާ ޓެކްސް (2016) އާއި އިންކަމް ޓެކްސް (2020) އެވެ. އިންކަމް ޓެކްސް ތައާރަފު ވުމާ އެކީގައި އެންމެ ފުރަތަމަ ނެގި ބީޕީޓީ ވަނީ އުވިގެން ގޮސްފަ އެވެ.
އަހަރުންއަހަރަށް ޓެކްސް ނިޒާމަށް އަންނަ ކުރިއެރުންތަކުގެ ސަބަބަކީ އިގުތިސޯދު ކުރިއަރަމުން އަންނާތީ ވިޔަފާރިތައް ރަނގަޅުވުމާއި، އާ ރިސޯޓުތައް ހުޅުވުމުން، ޓެކްސް ބޭސް ބޮޑުވުން އެކަންޏެއް ނޫނެވެ. ވޭތުވި އަހަރުތަކުގައި ޓެކްސް އާމްދަނީ އިތުރުވީ މައިގަނޑު ސަބަބަކީ ޓެކްސް ރޭޓުތައް މަތިކުރުމެވެ.
އެންމެ ފަހުން މަތިކުރީ ޓީޖީއެސްޓީ (16 ޕަސެންޓުން 17 ޕަސެންޓަށް) އެވެ. މި ރޭޓުގައި ޓީޖީއެސްޓީ ނަގަން ފެށީ މި އަހަރުގެ ޖުލައިން ފެށިގެންނެވެ.
ފަސް އަހަރުގެ ޓެކްސް އާމްދަނީ
އޭގެ ކުރިން މި ސަރުކާރުން ވަނީ އެއާޕޯޓުން ފުރާ ބޭރުގެ ފަސިންޖަރުންގެ އަތުން ނަގާ ޓެކުހާއި ގްރީން ޓެކްސް ވެސް ބޮޑުކޮށްފަ އެވެ. އާ ރޭޓުތަކުގައި މި ޓެކްސްތައް ނަގަން ފެށީ މި އަހަރުގެ ޖެނުއަރީން ފެށިގެންނެވެ.
ޖީއެސްޓީ (ހަ ޕަސެންޓުން އަށް ޕަސެންޓަށް) މަތިކުރީ ކުރީގެ އެމްޑީޕީ ސަރުކާރުގަ އެވެ. އެ ފަހަރު ޓީޖީއެސްޓީ (12 ޕަސެންޓުން 16 ޕަސެންޓަށް) ވެސް މަތިކުރި އެވެ. މި ރޭޓުތަކުގައި އެ ޓެކްސްތައް ނަގަން ފެށީ 2023 ގެ ޖެނުއަރީން ފެށިގެންނެވެ.