މާސްއަށް ވަރަށް ބޯކޮށް ވާރޭ ވެހިފައިވާ ކަމަށް އާ ދިރާސާއަކުން ދައްކައިފިއެވެ. މިހާތަނަށް އެނގިފައިވާ ގޮތުގައި މާސްއަކީ ދިރުމެއް ނެތް، ހަނަފަސް ތަނެކެވެ. އޭގެ ޖައްވު ވަރަށް ތުނިވެފައި، އެއްވެސް ތަނެއްގައި ފެން ހެދިފައެއް ނުހުރެއެވެ. ނަމަވެސް، އަލަށް ކުރި މި ދިރާސާއިން ދައްކާ ގޮތުގައި މާސްގެ ހާލަތު އަބަދުމެ އޮތީކީ އެހެންނެއް ނޫނެވެ. އެ ދިރާސާއިން ހާމަވާ ގޮތުގައި، މާސްއަށް ވަނީ ވަރަށް ބޯކޮށް ވާރޭ ވެހިފައެވެ. އަދި، މި ވާރޭގެ ސަބަބުން މާސްގެ ބިމުގެ ސިފަ ބަދަލުވެފައިވެއެވެ. ދިރާސާވެރިން ބުނާ ގޮތުގައި، އޭރު މާސްގައި އެއްވެސް ދިރުމެއް އުޅުނު ނަމަ، އެ ބޯ ވާރެއިން ސަލާމަތްވުމަށް ކުޑައެއް ނުވަތަ އެފަދަ އެހެން އެއްޗެއް ބޭނުންވީހެވެ. މި ދިރާސާ ޝާއިޢުކޮށްފައިވަނީ "ނޭޗާ ޖިއޯސައިންސް" ޖާނަލްގައި ކަމަށްވާއިރު، މި ދިރާސާ ބިނާކޮށްފައިވަނީ އެ ޕްލެނެޓްގެ ބިމުގައި ހެދިފައިވާ ވަޅުގަނޑުތައް (ކްރޭޓާ) ވާރޭގެ ސަބަބުން ގިރަމުން ގޮސްފައިވާ ގޮތުގެ މައްޗަށެވެ. "ރޯޔަލް އެސްޓްރޮނޮމިކަލް ސޮސައިޓީ"އާ ހަވާލާދީ ދިރާސާގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި އެ ޒަމާނުގައި މާސްގެ ޖައްވު ވަނީ ބޯކޮށް ވާރޭ ވެހޭނެ ފަދަ މިންވަރަށް ބޯކޮށްފައެވެ. ދިރާސާވެރިން ވަނީ ސެޓެލައިޓް ޑޭޓާއާއި، ބިން ގިރުމުގެ މޮޑެލްތައް ބޭނުންކޮށްގެން މާސްގެ ބިމުގެ މަތީގައި ކިހާވަރެއްގެ ފެން ދައުރުވިކަން ދެނެގަނެފައެވެ. އެ މީހުން ހޯދި ހޯދުންތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި، މާސްއަށް ވެހުނު ވާރޭގެ މިންވަރު މިހާރު ދުނިޔޭގެ ހޫނު ހިސާބުތައް (ޓްރޮޕިކަލް ރީޖަން)އަށް ވެހޭ ވާރޭގެ މިންވަރާ އެއްވަރެވެ. މިއީ މާސްގައި އެއް ޒަމާނެއްގައި ކޯރުތައް ހެދި، އަދި ކުޅިތައްވެސް އުފެދިފައި ހުރުމުގެ ފުރުސަތު އޮތްކަމުގެ ހެއްކެކެވެ. ދިރާސާވެރިން ގަބޫލުކުރާ ގޮތުގައި ހަމައެކަނި ވާރޭ ވެހުމަކީ މާސްގައި ދިރުން ހުރި ކަމުގެ ފުރިހަމަ ހެއްކެއް ނޫނެވެ. މިގޮތަށް މެދުނުކެނޑި ވެހުނު ބޯ ވާރޭގެ ސަބަބުން ބިންގިރުން އިތުރުވެ، މާސްގެ ބިމުގެ ސިފަ ބަދަލުވުމަށް މެދުވެރިވި މައިގަނޑު ބާރަކަށްވިއެވެ. މީގެން ދޭހަވަނީ، އޭރު މާސްގައި އެންމެ އިބްތިދާއީ (ޕްރިމިޓިވް) ދިރުމެއް އުޅުނު ނަމަ، އެ ދިރުންތައް މާސްގެ މޫސުމާއި ބިމުގެ އާދަޔާ ޚިލާފު ޙާލަތަށް ހޭނިފައިވާނެ ކަމެވެ. މި ހޯދުންތަކުގެ ސަބަބުން، މާސްއަކީ އަބަދު ވެސް ހަނަފަސް، ފިނި ތަނެއް ކަމަށް ކުރިން ކުރެވިފައިވާ ހީތަކާ ވަނީ ޚިލާފުވެފައެވެ. އަދި، މީގެ ބަދަލުގައި، ކުރީގެ މާސްއަކީ ތެތް އަދި ހޫނު މާހައުލެއް އޮތް، ކުދިކުދި ދިރުންތަކަށް (މައިކްރޯބިއަލް ލައިފް) ދިރިއުޅެން އެކަށީގެންވާ ތަނެއްކަމުގެ ޚިޔާލަށް ވަނީ ބާރު ލިބިފައެވެ. އަދި، މިކަމުގެ ސަބަބުން، މިހާރު މާސްގައި ދިރުމުގެ ރެސިޑިއެންސް (ފޮސިލް) ހޯދުމަށް ހަރަކާތްތެރިވަމުން އަންނަ ނާސާގެ "ޕާސިވިރެންސް" ރޯވަރުގެ މިޝަނަށް ވަނީ އިތުރު ޝައުޤުވެރިކަމެއް ގެނެސްދީފައެވެ. މި ދިރާސާއިން މާސްގެ މާޒީގެ މޫސުމާ ބެހޭގޮތުން އެނގިފައިވާ ގޮތް އަލުން ބައްޓަންކޮށްދޭއިރު، އެހެން ޕްލެނެޓްތަކުގައި ކުރީ ޒަމާނުގައި ދިރުން އޮތް ނަމަ، އެ ދިރުންތައް ހުންނާނެ ގޮތާ މެދު ވިސްނުމުގެ ދާއިރާ ފުޅާކޮށްދެއެވެ.