ރާއްޖޭގެ ސްކޫލު ތަކަކީ ޒަމާނެއްގައި އަޚްލާގު ރަނގަޅު، އިލްމީ ދަރިވަރުންތަކެއް ތައުލީމު ހާސިލް ކުރަމުން ދިޔަ ސްކޫލް ތަކެކެވެ. މިކަން ބަދަލުވީ ސައީދުމެން ފަދަ ބެލެނެވެރިންގެ ސަބަބުންނެވެ. ތިމާގެ ދަރި ދޮންފުތު ކުރުން ގޭގެ ދޮރާށިން ބޭރަށް ގޮސް، މަދަރުސާތަކުގެ ކްލާސް ރޫމުތަކަށް ދޮންފުތު ކުރުން ވެއްދި ހިސާބުންނެވެ.
ސައީދުގެ ދަރިފުޅަކީ ހާއްސަ އެހީ އަށް ބޭނުންވާ ކުއްޖެކެވެ. ކިޔަވަމުން ދަނީ އަޖިއަލް އިންޓަރނޭޝަނަލް ސްކޫލުގައެވެ. މާ ބޮޑަށް ދަރިވަރު ހަލަބޮލި ވުމުން، އެހީތެރިވުމުގެ ގޮތުން ބްރިޓިޝް ޓީޗަރ އެ ކުއްޖާ އަމާން ވަކި މާހައުލަކަށް ގެންދިޔައެވެ. ކުއްޖާ އަމިއްލައަށް، ނަފްސު ކޮންޓްރޯލް ކުރަން އެހީވުމަށްޓަކައެވެ. މިއީ މިކަހަލަ ކުދިންނަށް އަޅާލުމަށް، މި ފަދަ ހާލަތްތަކުގައި ކަން ކުރަން އޮންނަ ގޮތްވެސް މެއެވެ.
މައުލޫމާތު ލިބޭ ގޮތުގައި، މިހާރު މި ބްރިޓިޝް ޓީޗަރު ރާއްޖެ ނާދެވޭ ގޮތަށް ޑީޕޯޓް ކުރުމަށް ސައީދު ވަނީ އިމިގްރޭޝަން ކޮންޓްރޯލަރ އަށް އަންގާފައެވެ. މުއިއްޒުގެ މިނިސްޓަރު ކަމުގައި، އޭނާގެ ދޮންމަންމަ އަށް މާލެ ނުވަދެވޭ ގޮތަށް ކަންތައް ކުރި ގޮތަށެވެ. ބްރިޓިޝް ޓީޗަރު ފޮނުވާލުމުން އެހެން ކުދިންގެ ތައުލީމަށް އެކަމުން ހުރަސް އެޅެއެވެ.
ސަރުކާރު ހުރިހާ ސްކޫލްތަކެއް ހަލާކުވެގެން ދިޔައީ، ސަރުކާރުގެ އިސް ފަރާތްތަކުގެ ދަރިން، އެހެން ކުދިންނަށް ގަނާ ކޮށް، އަނިޔާ ކޮށް، އެހެން ކުދިން ގައިގައި ތަޅާ ހެދިޔަސް ސްކޫލަށް އެޅޭނެ ފިޔަވަޅެއް ނެތުނު ހިސާބުންނެވެ. ޓީޗަރުން ތިބެނީ އެމީހުން ވަޒީފާއިން ވަކި ކޮށްފާނެ ކަމުގެ ބިރަށެވެ. ބާރު ގަދަ މިފަދަ ސިޔާސީ މީހުންގެ އިންޒާރު ސްކޫލުގެ މުދައްރިސުންނާއި، ޕްރިންސިޕަލުންނަށް ދިނުމަކީ އާންމު ކަމެކެވެ. ތަރުބިއްޔަތު ދިނުމަށް ޓީޗަރުން ކުރާ މަސައްކަތް ހުއްޓި، ރާއްޖޭގެ ސްކޫލްތަކަކީ ތައުލީމީ ގޮތުން ސަރަހައްދީ ފެންވަރުގައި ދަށް ތަންތަނަށް ވެގެން ދިޔައީ ސިޔާސީ މީހުންގެ ދަރިންނަށް ވަކި ގޮތަކަށް, ބާކީ ތިބި ކުދިންނަށް ވަކި ގޮތަކަށް ސްކޫލްތަކުން ކަންތައް ކުރަން ފެށި ހިސާބުންނެވެ.
މިހިސާބުން ނިމުނީކީ އެއް ނޫނެވެ. މި މީހުންގެ ދަރީންނަކީ ފާސް ނުވާ ބަޔަކަށް ވާކަށް މި މީހުން ބޭނުން ނުވެއެވެ. ދަރިފުޅު ސްކޫލުގައި ނުކިޔަވައެވެ. ކުރަނީ ބްލީއެވެ. އެހެން މީހުންގެ ދަރިންނަށްވެސް ކިޔެވިޔަކަ ނުދެއެވެ. ތަރުބިއްޔަތުގެ އަސަރެއް ނެތް ބުލީއިންތައް ފާސް ނުވީމާ، ލަދު ގަންނަން މި ޖެހެނީ، ސަރުކާރުގެ މަތީ މަގާމު ތަކުގައި ތިބޭ މި މީހުންގެ މައިން ބަފައިންނެވެ. މިކަމަށް މި މީހުން ހައްލު ހޯދި ގޮތަކީ، “އިންކްލޫސިވް” ކުރަން ޖެހޭ ކަމަށް ބުނެ، ފާސް ނުވާ ކުދިންވެސް ގްރޭޑް ބަދަލު ކުރަން ފެށީއެވެ. އިތުރަށް ތައުލީމީ ނިޒާމު ހަލާކުވެ، އެއްކަލަ ސިޔާސީ މީހުންގެ ދަރިންގެ ގަނާ އިން، މައުސޫމު ކުދިން ސަލާމަތް ނުވެ، ނަފްސާނީ ހާސް ކަމުގައި، ނޫނީ ބުލީއިންނާއި އެކީ ގޮސް ވޭޕް ކޮށް، މަސްތުވާތަކެތި ބޭނުންކޮށް، ތައުލީމީ ނިޒާމުގެ ތެރެއިން އެތައް ދަރިވަރުންނެއް ދަނީ މިއަދުވެސް ހަލާކުވަމުންނެވެ. ސްކޫލް ތަކުގައި ތިބި ނުފޫޒު ގަދަ މީހުންގެ ނުބައި ދަރިން ވެފައިވަނީ ތަރުބިއްޔަތު ކުރެވޭނެ ގޮތެއް ނެތް، ވައިރަސް ތަކަކަށެވެ. ހަމަ އެމީހުންގެ މައިންބަފައިންގެ ނުބައި ކަމުންނެވެ. ގޭގައި ކުރާ ދޮންފުތު ސްކޫލުގައި ވެސް ކުރަން ޖެހިގެންނެވެ.
މިކަމުގެ ސަބަބުން ރާއްޖޭގެ ސްކޫލްތައް ވެފައިވަނީ ހުރިހާ ނުބައިކަމެއް އެތައް މައިން ބަފައިންނެއް ބުރަ މަސައްކަތުން ރަނގަޅަށް ތަރުބިއްޔަތު ކުރާ ދަރިން ދަސްކޮށް ހަލާކުވާ ތަނަށެވެ.
މިހިސާބުންވެސް ސިޔާސީ ބާރަގަދަ ސަރުކާރުގެ ވެރިން އެމީހުންގެ ބުލީ ކުރާ ދަރިންގެ ހިމާޔަތް ކުރުމަށް ކުރާ މަސައްކަތް ނިންމާލީކީ ނޫނެވެ. ދެން ފެށީ ޤާނޫނާއި، ގަވާއިދުތަކާއި، އުސޫލުތައް ބަދަލުކޮށް ބުލީ ކުރާ ކުދިން ހިމާޔަތް ކޮށް، އަނިޔާ ލިބޭ ކުއްޖާ އިތުރަށް ޝިކާރަ ވާ ގޮތަށް ގަވާއިދުތައް ބައްޓަން ކުރުމަށެވެ. މިގޮތުން ތިމާގެ ދަރިން، އެހެން މީހެއްގެ ދަރިއަކަށް ކިތަންމެ ވަރެއް ކުރިއަސް، ޓީޗަރުންނަށް ކިތަންމެ ވަރެއް ކުރިއަސް، ނިޒާމުގެ ތެރެއިން ކުރެވޭނެ އެއްވެސް ކަމެއް ނެތި ދަރިވަރުންނާއި، ޓީޗަރުން ބާރެއް ނެތް ނުކުޅެދޭ ބަޔަކަށް ހަދާލިއެވެ. މިއަދު ބުލީ ކުރިއަސް އެ ނުބައި ދަރިވަރަށް ފިޔަވަޅު އެޅަން ބޭނުން ވިއަސް، އެޅޭކަށް ނެތެވެ. ޤަވާއިދާއި ގާނޫނުތައް އެގޮތަށް ބަދަލުކޮށް ނިމިއްޖެއެވެ. ގޮތް ހުސްވެގެން ޓީޗަރުންވެސް މިހާރު އެކަންކަން ފޮރުވުން ނޫން ކަމެއް ނުކުރެއެވެ.
މިކަމުގެ ނަތީޖާއަކަށްވީ، ބައެއް ދަރިވަރުން މިފަދަ މީހުންގެ ދަރީންގެ ކިބައިން ސަލާމަތް ވުމަށް ގޭންގުތަކުގެ އެހީއަށް އެދެން ޖެހުމެވެ. އެއާއި އެކު މަދަރަސީ ހަޔާތުގެ ޅަފަތުގައި، އިތުރު ކުދިންތަކެއް ހަލާކުވެގެން ދިޔައެވެ. މުޅި ނިޒާމު ރަނގަޅު ދަރިވަރުންނާއި، ދެކޮޅަށް މިއަދު މިވަނީ ބައްޓަންކޮށްފައެވެ. ރަނގަޅު ދަރިވަރުންނަށް ބުލީކޮށް، ސިޔާސީ ނުފޫޒުގަދަ މީހުންގެ ދަރިންނަށް އަޅާލާއި، އެމީހުންގެ ނުބައިކަން ފޮރުވާ ޓީޗަރުންނަށް ވެސް މި ނިޒާމުގެ ތެރެއިން ރައްކާތެރިކަން ލިބޭ މިންވަރު ޖަމާލުއްދީނުގައި މިހާރު ހިނގަމުންދާ ކަންކަމުންވެސް ސާފުކޮށް އެނގެއެވެ.
މިކަމުގެ ސަބަބުން ރަނގަޅު ޖީލެއް އުފެއްދުމުގެ ވެއްޓެއް މިއަދު ރާއްޖޭގައި ނެތްކަމީ ހަޤީގަތެވެ. ކުޑަކޮށްވެސް ރަނގަޅު ތައުލީމެއް ދޭ، އަޚްލާގު ރަނގަޅު ދަރިވަރެއް އުފެއްދުމަށް މަސައްކަތް ކުރާ ސްކޫލްތަކަކީ މިއަދު ޕްރައިވެޓް ސްކޫލްތަކެވެ. ބޮޑު އަގު ދީފައި އެތަންތަނަށް ކުދިން ފޮނުވަނީ ސަރުކާރު ސްކޫލުތަކުގެ ނުފޫޒުގަދަ މީހުންގެ ދަރީންގެ ކިބައިން މި ކުދިން ރައްކާތެރި ކުރުމަށެވެ. ސައީދުމެން ޕްރައިވެޓް ސްކޫލްތަކަށް އުނދުޅި ނުބާލައި، ސިޔާސީ ނުފޫޒު ނުފޯރުވައި، ތިހުރި ސަރުކާރުގެ ސްކޫލަކަށް ދަރިފުޅު ވައްދާށެވެ. އެހެން މީހުންނާއި، އެހެން މީހުންގެ ދަރީންނަށް މި ޤައުމުގައި ތިހާ ހިތްދަތިކަން ނުޖައްސާ “ރައްކާ” ވާށެވެ.