ޑައިޓް ކޯލާ އަދި އެހެނިހެން ކެލަރީ މަދު ކާނާގެ ބާވަތްތަކުގައި ބޭނުންކުރާ އާޓިފިޝަލް ސްވީޓްނާ، ހިކުމަށް އެހީއަކަށް ނުވެދާނެ ކަމަށް ދިރާސާއަކުން ދައްކައިފިއެވެ.
ފަހުގެ މި ދިރާސާގެ ނަތީޖާއަށް ބާރުލިބޭ ގޮތުން، ދުނިޔޭގެ ސިއްހީ ޖަމްއިއްޔާއިން 2023 ގެ މެއި މަހު ހުށަހެޅި ލަފާދޭ ކަރުދާހުގައި ބުނެފައިވަނީ ހިކުމަށްޓަކައި ހަކުރުގެ ބަދަލުގައި އާޓިފިޝަލް ސްވީޓްނާ ބޭނުން ނުކުރުމަށެވެ.
"ހަކުރުގެ ބަދަލުގައި އާޓިފިޝަލް ސްވީޓްނާ ބޭނުންކުރުމުން ދިގު މުއްދަތަކަށް ހިކުން ކޮންޓްރޯލް ކުރުމަށް އެހީތެރިއެއް ނުވޭ" ދުނިޔޭގެ ސިއްހީ ޖަމްއިއްޔާގެ ނިއުޓްރިޝަން އެންޑް ފުޑް ސޭފްޓީ ޑިޕާޓްމަންޓްގެ ޑިރެކްޓަރ ޑރ. ފްރަންޗެސްކޯ ބްރަންކާ ވިދާޅުވިއެވެ.
މިއާ ދިރާސާއިން ދައްކައިދީފައި ވަނީ ސަކްރަލޯސް ނަމަކަށް ކިޔާ އާޓިފިޝަލް ސްވީޓްނާ ގިނައިން ބޭނުންކުރުމުން ސިއްހީ މައްސަލަ ޖެހޭ ކަމަށެވެ. ސަކްރަލޯސް ބޭނުންކުރުމުން މުޅި ހަށިގަނޑަށް ކެލަރީ ނުލިބުމުގެ އިތުރުން ލިބޭ ހަކަތަ މަދުކަމުން، ފައިދާއެއް ވުމުގެ ބަދަލުގައި ސަކްރަލޯސް ބުއިމުގެ ސަބަބުން ހަށިގަނޑު ހޫނުވުން އިތުރުވާކަން ފާހަގަކުރެވެއެވެ.
"ސަކްރަލޯސް އިން ސިކުނޑީގެ ހޫނުކަން ކޮންޓްރޯލްކުރާ ސަރަހައްދަށް އަސަރުކޮށް، އޭގެ ސަބަބުން ހޫނުކަން އިތުރުވާކަން ފާހަގަކުރެވޭ" މި ދިރާސާގެ އިސް މުއައްލިފު، ޔުނިވާސިޓީ އޮފް ސަދަން ކެލިފޯނިޔާގެ ޑައެބެޓީސް އެންޑް އޮބީސިޓީ ރިސާރޗް އިންސްޓިޓިއުޓްގެ ޑިރެކްޓަރ ޑރ. ކޭޓީ ޕޭޖް ވިދާޅުވިއެވެ.
ހަގީގަތުގައި، ސަކްރަލޯސް އެކުލެވޭ ފެން ބުއި މީހުން، ޢާއްމު ހަކުރު އެކުލެވޭ ފެން ބުއި މީހުންނާއި އަޅާބަލާއިރު، ހޫނުކަން 20 ޕަސެންޓާ ގާތްކުރާ މިންވަރަށް އިތުރުވި ކަމަށް ޕޭޖް ވިދާޅުވިއެވެ.
މި ދިރާސާގައި ބޭނުންކޮށްފައިވަނީ ހަމައެކަނި ސަކްރަލޯސްއެވެ. އެސްޕަޓޭމް، އެސީސަންފޭމް-ކޭ އަދި ސޯޑިޔަމް ސެކަރިން ފަދަ އެހެން އާޓިފިޝަލް ސްވީޓްނާތަކާއި ބެހޭ ދިރާސާ ކުރެވިފައެއް ނުވެއެވެ.
ޖާނަލް ނޭޗާ މެޓަބޮލިޒަމްގައި މާޗް 26 ވީ ބުދަ ދުވަހު ޝާއިއުކުރެވުނު މި އާ ދިރާސާގައި ، 75 މީހުންނަށް ތިން ވައްތަރުގެ ބުއިމެއް ތަފާތު ތިން ދުވަސްވަރެއްގައި ދެވުނެވެ. ސާފު ފެން، ޢާންމު ހަކުރު އަޅާފައި ފެން (ސުކްރޯސް)، އަދި ސަކްރަލޯސް އަޅާފައި ފެން ދެވުނެވެ.
ކޮންމެ ފަހަރަކު، ރިސާޗް ޓީމުން ބައިވެރިންގެ ކެއުމަށްފަހު ލޭގެ ހަކުރުގެ މިން ޓެސްޓްކޮށް، ފަހުން ފަންކްޝަނަލް މެގްނެޓިކް ރެޒޮނެންސް އިމޭޖިން، ނުވަތަ އެފްއެމްއާރްއައި، ސިކުނޑީގެ ތަފާތު ސަރަހައްދުތަކުގައި ލޭ ހިނގާލެއް ދައްކުވައިދިނުމަށް ސްކޭންކުރެވުނެވެ. މިގޮތަށް ސްކޭން ކުރާ ކޮންމެ ފަހަރަކުވެސް ނަތީޖާ ދައްކަނީ އެއްގޮތަކަށް ކަމަށް ދިރާސާގައި ބުނެފައިވެއެވެ.
އެހެންކަމުން ދިރާސާގެ އަލީގައި ބުނެފައިވަނީ ހަކުރުގެ ބަދަލުގައި އާޓިފިޝަލްސްވީޓްނާ އެއް ބޭނުން ކުރުމަކީ ބަރުދަން ލުއިކުރުމަށް އެހީއެއް ވާނޭ ކަމެއް ކަމަށް ނުބެލެވޭ ކަމަށެވެ.
މި ދިރާސާއަކީ ޔުނިވާސިޓީ އޮފް ސަދަން ކެލިފޯނިޔާގެ ކެކް ސްކޫލް އޮފް މެޑިސިންގެ ޑައެބެޓީސް އެންޑް އޮބީސިޓީ ރިސާރޗް އިންސްޓިޓިއުޓްގެ ޑރ. ކޭޓީ ޕޭޖްގެ އިސްނެގުމުގެ ދަށުން ހިންގާފައިވާ ދިރާސާއެކެވެ. މި ދިރާސާ 2025 ގެ މާރިޗު މަހު "ނޭޗާ މެޓަބޮލިޒަމް" ޖާނަލްގައި ޝާއިއުކުރެވުނެވެ. 75 ބައިވެރިންނާއެކު ކުރެވުނު މި ދިރާސާއަކީ ސިކުނޑީގެ ހޫނުކަން ދައްކާ ބައިތަކަށް އާޓިފިޝަލް ސްވީޓްނާއިން ކުރާ އަސަރު ދެނެގަތުމަށް ޒަމާނީ އެފްއެމްއާރްއައި ސްކޭން ބޭނުންކޮށްގެން ކުރެވުނު ދިރާސާއެކެވެ.
ދިރާސާއިން އިތުރަށް ދައްކައިދެނީ ސަކްރަލޯސް ފަދަ އާޓިފިޝަލް ސްވީޓްނާތައް ހިކުމަށްޓަކައި ބޭނުންކުރުމުގެ މައްސަލަތަކެވެ. މިއީ ދުނިޔޭގެ ސިއްހީ ޖަމްއިއްޔާއިން 2023 ގައި ނެރެފައިވާ ލަފަޔާވެސް އެއްގޮތްވާ ހޯދުމެކެވެ. މި ދިރާސާގެ މުހިންމުކަން ފާހަގަކުރެވެނީ ދުނިޔޭގައި އޮބީސިޓީ އަދި ޑައެބެޓީސް ޢާންމުވަމުން އަންނަ ދަނޑިވަޅެއްގައި، ކާނާއާ ގުޅުންހުރި ސިކުނޑީގެ އަސަރުތައް ސައިންޓިފިކް ގޮތެއްގައި ދެނެގަތުމަށް ކުރާ މަސައްކަތެއްގެ ގޮތުންނެވެ.
މި ދިރާސާގެ ހޯދުންތަކުން އިތުރަށް ދައްކުވައިދެނީ އާޓިފިޝަލް ސްވީޓްނާތަކުގެ އަސަރުތައް ދެނެގަތުމަށް އިތުރު ދިރާސާތައް ކުރަންޖެހޭކަމެވެ. ހާއްސަކޮށް އެސްޕަޓޭމް އަދި އެސީސަލްފޭމް-ކޭ ފަދަ އެހެން ބާވަތްތަކުގެ އާޓިފިޝަލް ސްވީޓްނާތަކުން ސިކުނޑިއަށް ކުރާ އަސަރު ދެނެގަތުމަށް އިތުރު ދިރާސާތައް ބޭނުންވެއެވެ. މީގެއިތުރުން، ދުވަސްވީ މީހުން، ކުޑަކުދިން، އަދި ހާއްސަ ސިއްހީ ހާލަތްތައް ހުންނަ މީހުންނަށް މި ހޯދުންތައް ނިސްބަތްވާ މިންވަރު ދެނެގަތުމަށްވެސް އިތުރު ދިރާސާތައް ކުރަންޖެހެއެވެ.