އަޅުގަނޑުމެން ދީނުގެ ތެރެއަށް ކުދިން، ދީނީ ކަންކަމަށް ތަންކޮޅެއް ބޮޑަށް ލޯ ހުޅުވިގެން އަންނައިރުގަ، ދެން ވަރަށް ބޮޑަށް ފޮތް ކިއުމުގެ އާދަ ހުންނަ ކުދިން، ދީނީ އެކިއެކި ފޮތްތައް ޢިލްމުވެރިން ލިޔުއްވާފަ ހުންނަ ހަމަ އިނގިރޭސި ބަހުގެ ތަރުޖަމާ، ދެން އަރަބި ބަސް ނޭންގޭނެތާ. ވަރަށް ބޮޑަށް ފޮތް ކިޔާ ކުދިން އުޅޭ. ދެން ބައެއްފަހަރަށް ފާހަގަކުރެވޭ ފޮތަށް ވަރަށް ބޮޑަށް، މައްސަލަތަކުގަ ޢިލްމުވެރިންނާ ސުވާލު ނުކުރުން. މިސާލަކަށް ފޮތުގަ ހުންނަ އެއްޗެއްގެ ސުބުހުން އުފެދުނަކަސް ފޮތުގަ އެހެންނޭ ފޮތުގަ މިހެންނޭ. އެހެންމަ ކިހިނެއްތޯ އަސްލުގަ، ހަމައެކަނި ފޮތް ކިޔައިގެން ޢިލްމުވެރިންނާ އެ އޮންނަ ސުބުހުތައް ނުފިލުވާ އަޅުގަނޑުމެންނަށް މި ދީން އުނގެނޭ ކުއްޖަކަށް ކުރިއަށް ދެވިދާނެތޯއޭ؟ 
އާދެ، ފުރިހަމައެއް ނުވާނެ. މިހާރު ފުރިހަމަ ވާނީ ސުވާލުވެސް ކޮށްގެން. އެއީ މިހާރު ޢިލްމުވެރިން ފޮތްތައް ލިޔުއްވާފަ މި އޮންނަނީ ކޮންމެގޮތެއްވިޔަސް ލިޔުމުގަ ނާންނާނެ އެންމެ ފުރިހަމައަކަށް. އަދި ކިޔާ މީހުންނަށް އޭތި އެކިގޮތްގޮތަށް ފަހުމްވެގެންވެސް ދާނެ، ވިސްނިގެންވެސް ދާނީ ލިޔެފަ ހުންނަ އެއްޗެއް. ލިޔެފަ ހުންނައެއްޗެއް މިސާލަކަށް ދެމީހަކު އެ ކިޔައިފިއްޔާ ދެމިހުންނަށް ދެގޮތަށްވެސް ވިސްނިގެން ހިނގައިދާނެ. އެހެންވެގެން މި އޮންނަނީ ސުވާލުކުރަން އަންގަވާފަ. އެ ސުވާލު ކުރީމަ އަސްލު އޭގެ މުރާދު އިނގޭނީ.
މިސާލަކަށް ޤުރުއާން ބާއްވާލެއްވެމުން ދިޔައިރުގަ އަޞްޙާބު ބޭކަލުންނަށް ވަރަށް ގިނަ އޮޅުންތައްވެސް އެރި. އޭރުގަ ﷲ ގެ ނަބިއްޔާ އެބޭކަލުންގެ ތެރޭގަ އިންނެވި. އެހެންކަމުން އެބޭކަލުން ގެންދެވީ ސުވާލު ކުރައްވަމުން. ﷲ ގެ ނަބިއްޔާއާ އެ އާޔަތްތަކާ ބެހޭގޮތުން ސުވާލު ކުރައްވަމުން ދިޔައީ. މިސާލަކަށް ބައެއް ކަންތައްތައް އެ ސީދާ އިންނަގޮތަށް ކަންތައް ކުރީމާ އޮޅުންއަރައިގެން އެބަދޭ. މިސާލަކަށް މިހާރު ކީރިތި ޤުރުއާނުގަ އެބައާދޭ ހާރު ކެއުމުގެ މައްސަލައިގަ --- "ތިޔަބައިމީހުން ކަމުން ބޮމުން ދާށޭ --- ކަޅު ރޮދިން ހުދު ރޮދި ފާޅުވެއްޖައުމަށް ދާންދެން. " ދެން އަޞްޙާބު ބޭކަލަކު ބާލީސްދަށަށް ކަޅު ރޮއްޖަކާ ހުދު ރޮއްޖަކާ ލައިގެން އިންނަވަނީ އެ ކަޅު ރޮދިން ހުދު ރޮދި ފާޅުވުމަށް ދާންދެން ހަމަ އިރުކޮޅަކުން ކަދުރެއް ފަރިއްކުޅުވަމުން. ގޮސް އިރުއެރި އިރުވެސް އެއިން ކަޅު ރޮއްޖަކުންނެއް ހުދު ރޮއްޖެއް ފާޅެއް ނުވި. 
ދެން ﷲ ގެ ނަބިއްޔާއަށް އެ ޚަބަރު ލިބިވަޑައިގަތީ، ﷲގެ ނަބިއްޔާގެ އަރިހަށް އެ ޝަހާބީ ވަޑައިގެން އެ ވާހަކަ ދެންނެވީމާ، ދެންނެވި އެއެއް ނޫނޭ އޭގެ މުރާދަކީ . އެއީ ފަޖުރުލް ކާލިމުން ފަޖުރުއް ޞާދިގުގެ އަލިކަން ފާޅުވެއްޖައުމަށް ދާންދެން ތިޔަބައިމީހުން ކާށޭ ބޯށޭ އެ އޮންނަނީ. މިހާރު އެކަހަލަ ބައެއް މައްސަލަތައް އެބަހުރި ދިމާވެފަ. މިހާރު ޤުރުއާނުގަ އެގޮތައް އާޔަތް ބާއްވާލެއްވީމަ ބައެއް ބޭކަލުން ހަމަ ސީދާ ލަފްޒަށް ޢަމަލު ކޮށްލާފަ. އޭގެ ލަފްޒަށް ޢަމަލު ކޮށްލީމަ ބައެއް ފަހަރު ކުށް ކުރެވިފަ އެބަހުރި. އޭގެ އަސްލު މާނަ އެބޭކަލުން ﷲ ގެ ނަބިއްޔާގެ އަރިހުން ސުވާލުކޮށްލެއްވީމަ މި އެނގިވަޑައިގަންނަވަނީ. 
މިހާރު ކީރިތި ޤުރުއާނުގަ އާޔަތެއް މީނި އައިސްފަ -- " ޢީމާންވެ އެމީހުންގެ ޢީމާންކަން އަނިޔާވެރިކަމާ މަސްހުނި ނުކުރި މީހުން، އަނިޔާވެރިކަމާ، ޟުލްމު އެތާ މި އަންނަނީ، ޟުލްމާ މަސްހުނި ނުކުރި މީހުން ދަންނާށޭ، އެމިހުންނަށޭ ވަނީ ޤިޔާމާތްދުވަހުގަ ޢަޒާބުން އަމާންކަން، އަދި ދުނިޔޭގަ ހިދާޔަތް ލިބިގެންވާ މީހުންނަކީވެސް އެބައިމީހުންނެވެ." އަޞްޙާބު ބޭކަލުން ވަރަށް ކަންތައްބޮޑުވެއްޖެ އެ މައްސަލައިގަ އެ އާޔަތް ބާއްވާލެއްވީމަ. ދެންނެވި، އަހަރެމެންގެ ތެރެއިން ކާކުހޭ ހުރީ އަނިޔާވެރި ނުވެވޭ، އަމިއްލަ ނަފްސަށް އަނިޔާވެރި ނުވެވޭ ކާކުހޭ މިހުރީ. އެކަކުވެސް ނެތޭ އަނިޔާވެރި ނުވެވޭ މީހަކު. ތިމަންނަމެންގެ ތެރޭގަ. 
ދެން ﷲ ގެ ނަބިއްޔާއަށްވެސް އެނގިވަޑައިގެންފި އަޞްޙާބުބޭކަލުންނަށް ވަރަށް ކަންތައްބޮޑުވެ ވަޑައިގެންފިކަން އެ އާޔަތް ބާއްވާލެއްވީމަ. ދެން ﷲ ގެ ނަބިއްޔާ އެބޭކަލުން ހާޒިރުކުރައްވާފަ ދެންނެވި ތިޔަބައިމީހުން އަދި ތިޔަ ނަގާ މުރާދެއް ނޫނޭ އެ އާޔަތުގެ މުރާދަކީ. އޭގެ މާނައަކީ ޝިރުކެވެ، އެތާންގަ 'ޟުލްމު' އަނިޔާގެ މާނައަކީ ޝިރުކެވެ. މާނައަކީ ޢީމާންވެ އެމީހުންގެ ޢީމާންކަން ޝިރުކާ މަސްހުނި ނުކުރި މީހުން، އެމީހުންގެ ވާހަކައޭ އެއީ. އެ އަނިޔާ އެ އާއްމުއަނިޔާ، މިހާރު ޤުރުއާނުގަ އަނިޔާ ގެނެއްސަ މި އިންނަނީ ފާފައަށް. ކޮންމެ ފާފައަކީ އަނިޔާއެއް. މާނައަކީ ފާފައެއް ނުކުރެވޭ މީހަކު ނުހުންނާނެ. ފާފައެއް ނުކުރެވޭ މީހަކު ނުހުންނާނެއޭ، މިތާންގަ މުރާދަކީ ހަމައެކަނި އެ ފާފައެއް ނޫނެވެ. އެތާންގަ މުރާދަކީ ޝިރުކެވެ. މިހާރު އެ އާޔަތްތައް އެގޮތަށް ﷲ ބާއްވާލެއްވީމަ އަޞްޙާބު ބޭކަލުންނަށްވެސް އޮޅުންއަރާފަ އެހެރީ. އެހެންވީމާ އެބާކަލުން ހަމަ ﷲގެ ނަބިއްޔާއާ ސުވާލު ކުރައްވައިގެން އެކަންކަން އޮޅުން ފިލުވަމުން ދިޔައީ. އެހެންވީމާ ހަމައެކަނި ފޮތަކުންވެސް މުޅިއަކުން އޮޅުމެއް ނުފިލާނެ. ބައެއް މައްސަލަތައް އަންނާނޭ ނުބައިކޮށް މާނަ ނެގޭ ބައެއް މައްސަލަތައްވެސް ފޮތުން ހަމައެކަނި ކީމާ. ފޮތުން ކީމަ މައްސަލަޖެހޭ ތަންތަންކޮޅުކޮޅުވެސް އަންނާނޭ، ބައެއް ޝުބުހުތައް އަންނާނެ ހަމައެކަނި ފޮތަށް ބަރޯސާވީމަ، އެހެންވީމަ ޢިލްމުވެރިންނާ ސުވާލު ކުރެވޭނެ، ފުރުޞަތެއް ލިބިއްޖެއްޔާ އެ ފުރުޞަތު ދޫކޮށްނުލާށެ، ފުރުޞަތުގެ ބޭބުނުން ހިފާށޭ. އެހެން ހުންނަ ޞުބުޙުތައް އޮޅުން ފިލުވާށޭ.
 
- ޝައިޚް މުޙައްމަދު އިބްރާހީމް