މިއަދު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރި މެމްބަރުން ސަސްޕެންޑުކުރުމުގެ ގަވާއިދަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޑިމޮކްރަސީއަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ ސީރިއަސް ގޮންޖެހުމެކެވެ. މި ގަވާއިދު ފާސްކުރުމަކީ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ މުހައްމަދު މުއިއްޒުގެ އިރުޝާދާއި އެކު ރައްޔިތުންގެ އަޑު ކަނޑުވާލައި، އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކުގެ ދައުރު ކުޑަކުރުމަށް ކުރި ނުރައްކާތެރި މަސައްކަތެކެވެ.
ރައްޔިތުންގެ އަޑު މަޑުކުރުން:މި ގަވާއިދުގެ ސަބަބުން މެންބަރުން ވަކި މުއްދަތަކަށް މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާތަކުން ސަސްޕެންޑްކުރުމުގެ ބާރު މުއިއްޒަށް ލިބެއެވެ. މުއިއްޒުގެ މެޖޯރިޓީ އޮތް މަޖިލީހަށް އެބާރު ލިބުމަކީ މުއިއްޒުއަށް ސީދާ އެބާރު ދިނުމެވެ. މިއީ ރައްޔިތުން އިންތިޚާބުކޮށްފައިވާ މަންދޫބުންގެ އަޑު ކަނޑުވައި، ދާއިރާގެ ރައްޔިތުން ތަމްސީލު ކުރުމުގެ ހައްޤު ނިގުޅައި ގަތުމެވެ. އަދި މިއީ ކަނޑައެޅިގެން ސަރުކާރުގެ ޖަވާބުދާރީވުން ކުޑަކުރުމަށް އެޅޭ ފިޔަވަޅެކެވެ.
އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކުގެ އަޑު ކަނޑުވާލުން:ސުލޫކީ މިންގަނޑުގެ ނަމުގައި އިދިކޮޅު މެންބަރުންނަށް އަމާޒުކޮށް ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ފުރުސަތު މި ގަވާއިދުން ތަންމިނަށް ހުޅުވައިދެއެވެ.
ހަގީގަތް ފޮރުވުމުގެ ނުރައްކާ:މި ގަވާއިދުގެ ސަބަބުން މަޖިލީހުގެ ބަހުސްތަކުގެ ފެންވަރު ދަށްވެ، ސަރުކާރުގެ ޙަރަކާތްތަކާމެދު ފާޑުކިޔުމުގެ ޖާގަ ކުޑަވެގެންދާނެއެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ރައްޔިތުންނަށް ލިބެންޖެހޭ މަޢުލޫމާތު ހިފެހެއްޓި، ހަގީގަތް ފޮރުވުމުގެ ނުރައްކާ އޮވެއެވެ.
މި ޤަވާއިދުގެ ތެރެއިން އާންމުންނަށް، މަޖިލީހުގެ މެމްބަރުން ސުލޫކީ މިންގަނޑުން ބޭރުވާތަން ފެނުމަކީ މަޖިލީހުގެ އިއްޒަތާއި ކަރާމާތް ގެއްލިގެން ދާކަމެއް ކަމަށް ބަލައި މަޖިލީހުގެ ބައެއް ޖަލްސާތައް ލައިވް ކުރުން މުއިއްޒު ހުއްޓުވާނެއެވެ.
ރައްޔިތުންގެ އިތުބާރު ގެއްލުން:މި ގަވާއިދުގެ ސަބަބުން މަޖިލީހުގެ މަސައްކަތްތަކަށް ރައްޔިތުންގެ އިތުބާރު ގެއްލި، ޑިމޮކްރަސީގެ ބިންގާ ބަލިކަށިވުމުގެ ނުރައްކާ އެބައޮތެވެ. ރާއްޖޭގައި މަޖިލީހުގެ މެމްބަރުންގެ ބާރު ކަނޑުވާލާއިރު، ކެނެޑާ ފަދަ އެހެން ބައެއް ޤައުމުތަކުގައި ޕާލަމެންޓުގެ މަސައްކަތްތަކުގައި ރައްޔިތުންގެ ބައިވެރިވުން އިތުރުކޮށް، ޢާންމުންނަށް ސުވާލުކުރުމުގެ ފުރުސަތު ދީފައިވެއެވެ.
ބާރުތައް ވަކިކުރުމުގެ މަބްދަޢު ނެތިދިއުން:މި ގަވާއިދަކީ ވެރިކަން ހިންގާ ފަރާތުން ގާނޫނު ހަދާ މަޖިލީހުގެ މައްޗަށް ނުފޫޒު ފޯރުވުމުގެ ވަސީލަތަކަށް ވުމުގެ ނުރައްކާ އޮތް ކަމެކެވެ. މިއީ ބާރުތައް ވަކިކުރުމުގެ މަބްދަޢުއަށް އޮތް ނުރައްކަލެކެވެ. އޮސްޓްރޭލިއާގައި މިފަދަ މައްސަލަތައް ހައްލުކުރުމަށް، ޕާލަމެންޓުގެ މިނިވަންކަން ކަށަވަރުކުރުމަށް ޤާނޫނީ އޮނިގަނޑު ވަރުގަދަކޮށްފައިވެއެވެ.
މުއިއްޒުގެ އަމުރަށް ނިންމާފައިވާ މި ގަވާއިދަކީ، ރާއްޖޭގެ ޤާނޫނު އަސާސީ އާއި ޚިލާފު ޤަވާއިދެކެވެ. ‏ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންގެ ދައުރު އަދާކުރުމަށް ހުރަސްއެޅޭގޮތަށް ނުވަތަ ޒިންމާއާއި ވާޖިބުތައް ހަނިވާގޮތަށް އެއްވެސް ޤާނޫނެއްވެސް ގަވާއިދެއްވެސް ނުހެދޭނެއެވެ. ޤާނޫނުއަސާސީގައި ނެތް ހަނިކުރުމެއް (limitations) މަޖިލިސް ގަވާއިދަކުން ނުގެނެވޭނެ. މި ވާނީ ޣައިރު ދުސްތޫރީ (unconstitutional) ކަމެއްކަމަށް ރާއްޖޭގެ މަޝްހޫރު ޤާނޫނީ ވަކީލެއް ދިޔަވަރު ނޫހަށް ކިޔައި ދިނެވެ.
ނިންމުން:މި އައު ގަވާއިދަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޑިމޮކްރަސީއަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ ނުރައްކަލެކެވެ. މިއީ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އަމިއްލަ އެޖެންޑާ ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް، ރައްޔިތުންގެ އަޑު ކަނޑުވައި، އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކުގެ ދައުރު ކުޑަކުރުމަށް ކުރެވޭ މަސައްކަތެއް ކަމަށް ބެލެވެއެވެ. މިފަދަ ގަވާއިދުތަކަކީ ދުނިޔޭގެ އެހެން ޑިމޮކްރެޓިކް ފާޑުކިޔުމާ ކުރިމަތިވެ އުވާލާފައިވާ ގަވާއިދުތަކެވެ. އެ ގައުމުތަކުގައި މިފަދަ މައްސަލަތައް ހައްލުކުރުމަށް އިތުރު މިނިވަންކަމާއި ބާރު މަޖިލިސް މެންބަރުންނަށް ދީފައިވާއިރު، ރާއްޖޭގައި މިދަނީ އޭގެ އިދިކޮޅަށް ކަންކަން ބައްޓަންކުރަމުންނެވެ.
އެހެންކަމުން، މި ގަވާއިދު އަވަހަށް މުރާޖަޢާކޮށް، ޤާނޫނުއަސާސީއާއި ބައިނަލްއަޤްވާމީ މިންގަނޑުތަކާ އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެމަތިން އިސްލާހުކުރުމަކީ ކޮންމެހެން ކުރަންޖެހޭ ކަމެކެވެ. ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިސް ހިންގަންވާނީ ހާމަކަން ބޮޑު، ޖަވާބުދާރީވަނިވި އަދި ހުރިހާ ފަރާތްތަކެއްގެ އަޑު އިވޭ ގޮތަށެވެ. އެއީ ހަރުދަނާ ޑިމޮކްރަސީއެއްގެ އަސާސެވެ. ރައްޔިތުންގެ އަޑު މަޑުކޮށް، ހަގީގަތް ފޮރުވުމަށް ކުރެވޭ މަސައްކަތްތަކަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ މުސްތަޤްބަލަށް ނުރައްކާތެރި ބަދަލުތަކެކެވެ.